در روزهای اخیر، سفر روز سه شنبه 23 اردیبهشت ماه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور جدید ایالات متحده، به عربستان سعودی، بار دیگر توجهات جهانی را به سمت رویکرد متفاوت دولت آمریکا در حوزه فناوری‌های نوین و به‌ویژه ارزهای دیجیتال جلب کرد.
در این سفر که با همراهی برخی از بزرگ‌ترین چهره‌های دنیای فناوری همراه بود، ترامپ نشان داد که سیاست خارجی جدید آمریکا نه‌تنها بر پایه انرژی‌های سنتی، بلکه بر اساس فناوری‌های آینده‌محور مانند هوش مصنوعی، بلاکچین و رمزارزها بنا شده است.
در میان همراهان ترامپ در این سفر، نام‌های برجسته‌ای چون ایلان ماسک (مدیرعامل تسلا و اسپیس‌ایکس)، سم آلتمن (مدیرعامل اوپن ای آی)، جن سن هوانگ (مدیرعامل انویدیا)، جین فریزر (مدیرعامل سیتی گروپ)، لری فینک (مدیرعامل بلک‌راک)، آروینذ کریشنا (مدیرعامل آی بی ام) و السکاندر کارپ (مدیرعامل پلنتیر تکنولوژی) به چشم می‌خورد.
ترکیب این هیأت، نشان‌دهنده محوریت موضوعات فناورانه در مذاکرات این سفر بود و بسیاری از تحلیلگران معتقدند که این سفر تنها یک نقطه شروع برای توسعه این رویکرد در منطقه خاورمیانه است.
همچنین احتمال می‌رود که در آینده‌ای نزدیک، ترامپ با همین ترکیب یا مشابه آن، سفرهای مشابهی به سایر کشورهای تأثیرگذار منطقه، مانند امارات، بحرین و قطر داشته باشد. کشورهایی که پیش‌تر نیز اقدامات جدی در حوزه دارایی‌های دیجیتال و فناوری‌های نوین انجام داده‌اند و می‌توانند به‌همراه عربستان سعودی، خاورمیانه را به یکی از مهم‌ترین هاب‌های تکنولوژی و کریپتو در سطح جهان تبدیل کنند.
تغییر رویکرد ترامپ به کریپتو؛ از مخالفت تا حمایت همه‌جانبه
نکته قابل‌توجه در این میان، تغییر آشکار موضع دونالد ترامپ نسبت به صنعت رمزارزها است. ترامپ که در دوره اول ریاست جمهوری خود رویکردی منفی و در بهترین حالت خنثی نسبت به ارزهای دیجیتال داشت، از آغاز کمپین‌های انتخاباتی اخیر خود حمایت صریح از این حوزه را در دستور کار قرار داد.
در همین راستا، شعار «آمریکا را به پایتخت جهانی کریپتو تبدیل می‌کنم» به یکی از محورهای اصلی سخنرانی‌های انتخاباتی وی تبدیل شد.
پیش از انتخابات، این تغییر موضع از سوی جامعه کریپتو با استقبال قابل‌توجهی مواجه شد. بسیاری از شرکت‌ها و چهره‌های مطرح این صنعت، از کمپین ترامپ حمایت کردند. از جمله این حمایت‌ها می‌توان به حمایت صریح بنیاد ریپل، صرافی‌های جمینی، کراکن و چهره‌هایی چون آنتونی اسکاراموچی، کامرون و تایلر وینکلواس و مایکل سیلور اشاره کرد.
حمایت‌هایی که به نوعی پیام روشن صنعت کریپتو به دولت آینده ایالات متحده بود: آماده‌ایم تا با سیاست‌های شفاف و حمایتی، این حوزه را به مرحله جدیدی از رشد و بلوغ برسانیم.
اقدامات عملی ترامپ پس از آغاز به کار
برخلاف تصور اولیه برخی از تحلیلگران که شعارهای ترامپ را بیشتر در راستای جلب آرای فعالان حوزه کریپتو می‌دانستند، اقدامات وی پس از پیروزی نیز نشان‌دهنده جدیت در این مسیر بود.
از جمله این اقدامات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ایجاد دفتر استراتژی کریپتو در کاخ سفید با هدف هماهنگی قوانین و سیاست‌گذاری‌ها
برگزاری نشست‌های مشورتی منظم با شرکت‌های بزرگ فناوری و صرافی‌های رمزارز
حمایت از تدوین قوانین دوستانه‌تر و کاهش فشارهای نظارتی بر صنعت کریپتو
خاورمیانه، قطب آینده فناوری‌های نوین؟
تحلیل ترکیب هیأت همراه ترامپ در سفر عربستان نشان‌دهنده یک پیام روشن است: تمرکز آمریکا بر گسترش همکاری‌های فناورانه با کشورهای منطقه و تسهیل انتقال فناوری‌های پیشرفته به خاورمیانه.
این موضوع زمانی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند که بدانیم اغلب کشورهای مهم منطقه، از جمله امارات، قطر، بحرین و عربستان، در سال‌های اخیر برنامه‌های جامع و هدفمندی برای توسعه اقتصاد دیجیتال و ایجاد بسترهای بلاکچینی و رمزارزی آغاز کرده‌اند.
برای مثال، امارات متحده عربی با راه‌اندازی Dubai Virtual Assets Regulatory Authority (VARA) تلاش دارد به یکی از مراکز جهانی دارایی‌های دیجیتال تبدیل شود. بحرین نیز با ایجاد Regulatory Sandbox شرایط ورود شرکت‌های نوآور را تسهیل کرده و قطر نیز اخیراً مقررات حمایت از دارایی‌های دیجیتال را تصویب کرده است.
بازی ترامپ در زمین خاورمیانه
ترامپ خوب می‌داند که ایالات متحده از نظر زیرساخت‌های تکنولوژی، به یک نقطه اشباع رسیده است. بنابراین توسعه بازارهای فناوری و کریپتو در کشورهایی که تشنه ورود به این حوزه‌ها هستند، می‌تواند به یک بازی برد-برد برای آمریکا و آن کشورها تبدیل شود.
از سوی دیگر، ترامپ به‌خوبی می‌داند که نقش فعلی کریپتو در اقتصاد آمریکا بیشتر به عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری است، نه ابزار پرداخت یا پول رایج.
طبق آمار موسسه گالوپ، فقط 11 درصد آمریکایی‌ها تمایل به سرمایه‌گذاری در رمزارزها دارند، در حالی که در کشورهای در حال توسعه، این نرخ به بیش از 30 درصد می‌رسد.
این آمار نشان می‌دهد که کشورهای در حال توسعه و حتی جهان سوم به دنبال راهی برای فرار از بحران‌های اقتصادی با ابزارهای نوینی مثل کریپتو هستند؛ در حالی که آمریکایی‌ها همچنان به بازارهای سنتی‌تر مثل سهام و املاک وفادار مانده‌اند.
نتیجه گیری:
سفر اخیر ترامپ به عربستان و تمرکز ویژه او بر حوزه‌های فناورانه و رمزارزها را می‌توان نه‌تنها گامی در جهت بازتعریف سیاست‌های اقتصادی آمریکا دانست، بلکه حرکتی هدفمند برای تقویت نقش ایالات متحده در شکل‌دهی آینده اقتصادی و فناورانه خاورمیانه قلمداد کرد. منطقه‌ای که باوجود اختلافات سیاسی، اکنون فرصت دارد با تکیه بر ظرفیت‌های نوین فناوری و بازارهای دیجیتال، راهی برای همگرایی، کاهش تنش‌ها و حرکت به‌سوی یک نظم اقتصادی جدید و مشارکتی بیابد.