چرا مارکت کپ در ارز دیجیتال اهمیت دارد؟
وقتی وارد دنیای رمزارزها میشوید، اولین مفاهیمی که باید درک کنید «مارکت کپ» یا همان ارزش بازار ارز دیجیتال است. بسیاری از کاربران تازهکار قیمت یک ارز را معیار ارزش آن میدانند، در حالی که قیمت بهتنهایی چیزی را نشان نمیدهد. برای سنجش جایگاه واقعی یک رمزارز در بازار جهانی، باید بدانیم مارکت کپ چیست و چه تفاوتی با حجم معاملات دارد. این مفهوم یکی از پایههای تحلیل بازار و تصمیمگیری در سرمایهگذاری است و در ادامه به زبان ساده آن را بررسی میکنیم.
مارکت کپ (Market Cap) چیست؟
مارکت کپ، یا ارزش بازار، نشاندهندهی مجموع ارزش تمام واحدهای در گردش یک ارز دیجیتال است.
بهعبارتی دیگر:
مارکت کپ = قیمت فعلی هر واحد × تعداد کوینهای در گردش
این معیار به ما کمک میکند بفهمیم کل دارایی آن رمزارز در بازار چه ارزشی دارد و نسبت به سایر رمزارزها در چه جایگاهی قرار میگیرد.
مثال ساده:
فرض کنید قیمت هر بیتکوین ۶۵٬۰۰۰ دلار است و حدود ۱۹.۵ میلیون بیتکوین در گردش وجود دارد:
۶۵٬۰۰۰ × ۱۹٬۵۰۰٬۰۰۰ = ۱.۲۶۷ تریلیون دلار
یعنی ارزش بازار بیتکوین بیش از ۱.۲ تریلیون دلار است. همین عدد باعث میشود بیتکوین جایگاه اول را در میان هزاران رمزارز دیگر داشته باشد.
چرا مارکت کپ مهم است؟
مارکت کپ نشاندهندهی اندازه و اعتبار اقتصادی یک پروژه رمزارزی است.
با کمک آن میتوان رمزارزها را در سه دسته کلی تقسیم کرد:
نوع ارز محدوده ارزش بازار ویژگیها
Large Cap بیش از ۱۰ میلیارد دلار پروژههای قدیمی، پایدار، با ریسک پایینتر (مثل BTC، ETH)
Mid Cap بین ۱ تا ۱۰ میلیارد دلار پروژههای در حال رشد، با پتانسیل بالا (مثل Polygon، Avalanche)
Small Cap کمتر از ۱ میلیارد دلار پروژههای جدید و پرریسک، با نوسان بالا
مارکت کپ همچنین در تصمیمگیری سرمایهگذاران نهادی و تحلیلگران برای ورود یا خروج از بازار نقش اساسی دارد. هرچه ارزش بازار بیشتر باشد، احتمال دستکاری قیمت و ریسک افت ناگهانی کمتر میشود.
تفاوت مارکت کپ و حجم معاملات (Volume)
یکی از اشتباهات رایج بین کاربران تازهکار این است که مارکت کپ را با حجم معاملات اشتباه میگیرند.
در حالی که این دو مفهوم کاملاً متفاوتاند:
ویژگی مارکت کپ حجم معاملات
تعریف ارزش کل توکنهای در گردش مقدار معاملات انجامشده در بازه زمانی مشخص
کاربرد سنجش اندازه و ارزش پروژه سنجش فعالیت و نقدشوندگی بازار
بازه زمانی لحظهای و تجمعی معمولاً ۲۴ ساعته یا ۷ روزه
اهمیت شاخص اعتبار پروژه شاخص هیجان یا حجم خرید و فروش روزانه
مثال:
فرض کنید دو ارز داریم:
ارز A با مارکت کپ ۵ میلیارد دلار و حجم معاملات روزانه ۱۰۰ میلیون دلار
ارز B با مارکت کپ ۵۰۰ میلیون دلار اما حجم معاملات ۳۰۰ میلیون دلار
در ظاهر، ارز B فعالتر معامله میشود، اما از نظر اندازه بازار، ارز A ده برابر بزرگتر و باثباتتر است.
بنابراین، حجم بالا بهتنهایی نشانه قدرت یا ارزش نیست — بلکه باید همزمان مارکت کپ و حجم معاملات را تحلیل کرد.
چگونه مارکت کپ را محاسبه کنیم؟
فرمول محاسبه بسیار ساده است:
Market Cap = Circulating Supply × Current Price
در پلتفرمهایی مثل CoinMarketCap یا CoinGecko، این عدد بهصورت لحظهای نمایش داده میشود.
اما اگر بخواهید خودتان محاسبه کنید، کافی است بدانید:
تعداد توکنهای در گردش چقدر است،
قیمت فعلی هر توکن چقدر است.
در صرافی یوبیتکس نیز هنگام مشاهده جزئیات هر رمزارز، میتوانید با استفاده از همین دادهها ارزش بازار آن را تخمین بزنید.
تفاوت مارکت کپ و ارزش واقعی پروژه
نکته مهم این است که مارکت کپ همیشه معادل ارزش واقعی یک پروژه نیست.
گاهی پروژهای با توکنهای محدود و قیمت بالا ممکن است مارکت کپ بزرگی داشته باشد، اما از نظر توسعه، کاربران یا کاربرد واقعی، ارزش چندانی نداشته باشد.
در مقابل، ممکن است پروژهای با مارکت کپ پایین ولی بنیاد قوی و تیم معتبر آیندهی درخشانی داشته باشد.
بنابراین، هنگام ارزیابی رمزارزها باید علاوه بر مارکت کپ، فاکتورهای دیگری مثل تیم توسعه، فناوری، نقشه راه (Roadmap)، کاربرد واقعی و حجم معاملات را نیز در نظر گرفت.
چند مثال واقعی از مارکت کپ رمزارزها (بدون توجه به تاریخ قیمت)
| نام رمزارز | قیمت تقریبی | تعداد در گردش | مارکت کپ تقریبی |
| بیتکوین (BTC) | ۶۵٬۰۰۰ دلار | ۱۹.۵ میلیون | ۱.۲۷ تریلیون دلار |
| اتریوم (ETH) | ۲٬۵۰۰ دلار | ۱۲۰ میلیون | ۳۰۰ میلیارد دلار |
| بایننسکوین (BNB) | ۵۸۰ دلار | ۱۵۰ میلیون | ۸۷ میلیارد دلار |
| دوجکوین (DOGE) | ۰.۱۵ دلار | ۱۴۰ میلیارد | ۲۱ میلیارد دلار |
همانطور که میبینید، حتی اگر قیمت دوجکوین پایینتر از سایر رمزارزها باشد، چون تعداد توکنهای در گردش آن زیاد است، مارکت کپ بیتکوین میزان قابلتوجهی دارد.
چرا سرمایهگذاران به مارکت کپ توجه میکنند؟
تحلیلگران حرفهای و تریدرهایی که روزانه در چندین صرافی ارز دیجیتال پرسه میزنند، معمو لاً مارکت کپ را بهعنوان معیار مقایسه استفاده میکنند.
مثلاً اگر میگویند «ارزش بازار بیتکوین برابر با نیمی از طلای جهانی است»، در واقع از مارکت کپ برای مقایسه دو دارایی استفاده کردهاند.
همچنین، مارکت کپ برای تعیین سهم بازار (Market Share) هر رمزارز هم بهکار میرود؛ یعنی چه درصدی از کل ارزش بازار کریپتو متعلق به آن دارایی است.
مشاهده مارکت کپ در صرافی یوبیتکس
در پلتفرم یوبیتکس میتوانید هنگام مشاهده قیمت هر رمزارز، اطلاعات کلیدی مانند ارزش بازار (Market Cap) و حجم معاملات ۲۴ ساعته را نیز بررسی کنید.
این دادهها به شما کمک میکنند قبل از خرید یا فروش، درک بهتری از وضعیت بازار و میزان نقدشوندگی دارایی موردنظر داشته باشید.
مارکت کپ یا ارزش بازار، یکی از اصلیترین شاخصهای ارزیابی رمزارزهاست.
با محاسبهی آن، میتوان اندازه و جایگاه هر پروژه را نسبت به سایر ارزهای دیجیتال سنجید.
در مقابل، حجم معاملات (Volume) میزان فعالیت روزانه بازار را نشان میدهد.
برای تحلیل دقیقتر، باید هر دو معیار را در کنار فاکتورهایی مثل فناوری، تیم توسعه و روند قیمتی بررسی کرد.
اگر قصد دارید مارکت کپ رمزارزها را بهصورت لحظهای بررسی کرده و تصمیمهای آگاهانهتری در خرید و فروش بگیرید، پلتفرم یوبیتکس ابزار مناسبی برای شماست.