اتریوم دومین ارز دیجیتال بزرگ دنیا و مهمترین پلتفرم قراردادهای هوشمند است. این شبکه در سال ۲۰۱۵ توسط ویتالیک بوترین و تیم توسعهدهندگان اتریوم راهاندازی شد. اتریوم تنها یک ارز دیجیتال نیست؛ بلکه یک زیرساخت کامل برای ساخت اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (dApp)، ایجاد توکنها، اجرای قراردادهای هوشمند، NFTها و پروژههای DeFi بهشمار میرود. توکن بومی این شبکه Ether (ETH) است که برای پرداخت کارمزدها، اجرای قراردادهای هوشمند، وثیقهگذاری، مشارکت در استیکینگ و بسیاری از کاربردهای دیگر استفاده میشود. اتریوم نقش ستون اصلی اکوسیستم کریپتو را بازی میکند و اغلب پروژههای جدید، ابتدا روی این شبکه ساخته میشوند.
ویژگیهای کلیدی اتریوم
۱. پشتیبانی از قراردادهای هوشمند
این ویژگی اتریوم را از بیتکوین متمایز میکند. قراردادهای هوشمند اجرای خودکار قوانین و تراکنشها را بدون واسطه فراهم میکنند.
۲. اکوسیستم بزرگ و فعال
آمار توسعهدهندگان، پروژهها و اپلیکیشنهای غیرمتمرکز در اتریوم از همه شبکههای دیگر بیشتر است. همین موضوع باعث شده اتریوم به هسته DeFi و NFT تبدیل شود.
۳. مهاجرت به ETH 2.0
اتریوم از مکانیزم PoW به PoS مهاجرت کرده و مصرف انرژی شبکه را بیش از ۹۹٪ کاهش داده است. این مهاجرت باعث امنیت بیشتر، مقیاسپذیری بالاتر و کارمزد بهتر میشود.
۴. پشتیبانی گسترده کیف پول و صرافیها
اتریوم یکی از چراغ های روشن هر صرافی ارز دیجیتال است و تقریباً در تمام کیف پولها و صرافیهای معتبر دنیا پشتیبانی میشود و کار با آن برای کاربران ساده است.
۵. امکان ساخت توکن و پروژههای جدید
استانداردهای ERC-20، ERC-721 و ERC-1155 ستون اصلی ساخت توکنها، NFTها و بسیاری از داراییهای دیجیتال هستند.
۶. نقدشوندگی بالا
بعد از بیتکوین، اتریوم بیشترین حجم معاملات بازار را دارد و گزینهای محبوب میان تریدرهاست.
کاربردهای اتریوم (ETH)
۱. اجرای قراردادهای هوشمند
از معامله تا رأیگیری، همه چیز با قراردادهای هوشمند بهطور خودکار اجرا میشود.
۲. پلتفرم ساخت اپلیکیشنهای غیرمتمرکز (dApps)
بازیها، صرافیهای غیرمتمرکز، پروژههای مالی و… در اتریوم ساخته میشوند.
۳. هسته اصلی دیفای (DeFi)
صدها پروتکل مالی مثل Aave، Uniswap، Curve و Maker روی اتریوم ساخته شدهاند.
۴. پشتیبانی از NFTها
بزرگترین بازارهای NFT مثل OpenSea ابتدا روی اتریوم شکل گرفتند.
۵. استیکینگ و کسب درآمد
کاربران میتوانند ETH خود را استیک کرده و پاداش دریافت کنند. این کار امنیت شبکه را نیز بالا میبرد.
۶. پرداخت کارمزد شبکه
برای اجرای هر تراکنش، کاربران باید گس فی (Gas Fee) پرداخت کنند.
نقشه راه و بهروزرسانیهای مهم اتریوم
اتریوم دائماً در حال توسعه است و نقشه راه آن شامل چند فاز بلندمدت برای بهبود سرعت، امنیت و کارمزدهاست.
۱. The Merge (مرج) – ۲۰۲۲
مهمترین آپدیت تاریخ ارزهای دیجیتال.
اتریوم از اثبات کار (PoW) به اثبات سهام (PoS) منتقل شد.
✔ کاهش ۹۹٪ مصرف انرژی
✔ امنیت بیشتر
✔ فراهم شدن مسیر شاردینگ
۲. Shanghai Upgrade – 2023
امکان برداشت ETH استیکشده فراهم شد.
۳. Sharding (آینده)
شاردینگ سرعت پردازش شبکه را چندین برابر میکند.
این آپدیت یکی از مهمترین مراحل کاهش کارمزد و افزایش مقیاسپذیری است.
۴. Rollups و L2ها
اتریوم مدل جدیدی از توسعه را دنبال میکند:
"اتریوم لایه پایه + رولآپها برای مقیاس"
شبکههایی مانند Arbitrum، Optimism، Base و zkSync در همین مسیر کار میکنند.
۵. Proto-Danksharding (Dencun Upgrade) – 2024
این بهروزرسانی کارمزد L2ها را بهطور چشمگیر کاهش داد.
کیف پولهای پیشنهادی برای نگهداری اتریوم (ETH)
کیف پول سختافزاری
Ledger Nano S/X
Trezor Model T
مناسب برای نگهداری بلندمدت با امنیت بالا
کیف پول نرمافزاری
کیف پول موبایلی ساده
Rainbow Wallet
Coinbase Wallet
کیف پول تحتوب
MyEtherWallet (MEW)
MetaMask Web
نکته: برای استفاده از اپلیکیشنهای غیرمتمرکز، MetaMask بهترین گزینه است.
سوالات پرتکرار درباره اتریوم (FAQ)
اتریوم و اتریوم کلاسیک چه تفاوتی دارند؟
در سال ۲۰۱۶ پس از هک DAO، بلاکچین به دو شاخه تقسیم شد:
اتریوم (ETH) و اتریوم کلاسیک (ETC). که ETH مسیر اصلی توسعه را ادامه داد.
آیا اتریوم گزینه مناسبی برای سرمایهگذاری است؟
بهدلیل نقش کلیدی در DeFi، NFT و Web3، بسیاری آن را بهترین دارایی بعد از بیتکوین میدانند؛ اما نوسان بالا دارد.
چرا کارمزدهای شبکه اتریوم گاهی زیاد است؟
زیرا در زمان شلوغی شبکه، کارمزد بر اساس عرضه و تقاضا افزایش پیدا میکند. راهکارهای L2 مثل آربیتروم و آپتیمیسم این مشکل را کاهش دادهاند.
آیا اتریوم استخراج میشود؟
خیر. بعد از مرج، اتریوم دیگر استخراج نمیشود و از مکانیسم اثبات سهام (PoS) استفاده میکند.
حداقل مقدار خرید اتریوم چقدر است؟
هر مقدار کسری از ETH قابل خرید است. محدودیت توسط صرافی مشخص میشود.
