با گسترش روزافزون بلاکچین و ارزهای دیجیتال، بسیاری از کشورها دیگر رویکرد «انتظار و تماشا» را کنار گذاشته‌اند و وارد رقابتی جدی برای تبدیل شدن به مراکز جهانی ارزهای دیجیتال شده‌اند. دولت‌ها به‌خوبی دریافته‌اند که وب ۳ (Web3) تنها یک فناوری نوظهور نیست، بلکه یک انقلاب اقتصادی و زیرساختی است که می‌تواند آینده حاکمیت مالی، تجارت بین‌المللی و نوآوری دیجیتال را تغییر دهد.
از امارات متحده عربی تا سنگاپور، سوئیس، مالت، منطقه جبل‌الطارق، سریلانکا و هنگ‌کنگ، قطب‌های جدیدی در حال شکل‌گیری هستند که با ارائه شفافیت قانونی، حمایت از نوآوری و جذب سرمایه‌گذاران بزرگ، مسیر اقتصاد غیرمتمرکز جهانی را هموار می‌کنند.
در این پست از بلاگ یوبیتکس، مهم‌ترین م راکز کریپتو در جهان را معرفی می‌کنیم.
۱. امارات متحده عربی؛ پیشرو در شفافیت قانونی
امارات متحده عربی یکی از موفق‌ترین نمونه‌هاست. دبی و ابوظبی با تأسیس نهادهایی مانند VARA و ADGM، چارچوبی شفاف برای فعالیت صرافی‌ها، متولیان دارایی و پروژه‌های دیفای فراهم کرده‌اند. نتیجه این اقدامات، مالکیت بالای ۲۵ درصدی رمزارز در میان مردم، جذب میلیاردها دلار سرمایه و تبدیل شدن به یکی از پررونق‌ترین بازارهای کریپتو در جهان بوده است. مالیات صفر بر معاملات و سود رمزارزی، و همچنین حمایت دولت از نوآوری، این کشور را به بهشتی برای کارآفرینان و سرمایه‌گذاران تبدیل کرده است.
۲. سنگاپور؛ اعتماد نهادی در مقیاس جهانی
سنگاپور نیز با سیاست‌گذاری‌های دقیق نهاد پولی خود (MAS)، توانسته اعتماد نهادهای مالی بزرگ بین‌المللی را جلب کند. این کشور با چارچوب مجوزدهی مشخص و قوانین ضدپولشویی، محیطی قابل‌اعتماد برای پروژه‌های جهانی ایجاد کرده و میزبان رویدادهایی چون Token2049 شده است. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۶ حدود ۶۸ درصد جمعیت سنگاپور به نوعی از رمزارز استفاده کنند. وجود قوانین شفاف، بازار پررونق و مالیات صفر برای سرمایه‌گذاران خرد، سنگاپور را به یکی از جدی‌ترین مراکز کریپتو در آسیا تبدیل کرده است.
۳. سوئیس؛ دره کریپتوی اروپا
در اروپا، سوئیس با «دره کریپتو» در منطقه زوگ سال‌هاست که نامی آشنا در این حوزه است. این کشور با قوانین روشن در زمینه ICO و مالیات، توانسته خانه‌ای امن برای پروژه‌های بزرگی مثل اتریوم، کاردانو و سولانا باشد. در حال حاضر صدها شرکت بلاکچینی در زوگ فعال‌اند و سوئیس به دلیل سیاست‌های مالیاتی جذاب، شفافیت و ثبات سیاسی‌اش به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مراکز ارز دیجیتال جهان شناخته می‌شود.
۴. جبل‌الطارق؛ کوچک اما نوآور
جبل‌الطارق هرچند کشور مستقل نیست و به‌عنوان یک قلمرو فرادریایی بریتانیا شناخته می‌شود، اما با ایجاد اولین چارچوب قانونی ویژه فناوری دفترکل توزیع‌شده (DLT)، خود را به مقصدی محبوب برای صرافی‌ها و شرکت‌های فین‌تک تبدیل کرده است. قوانین ساده، مالیات پایین و سرعت بالای اجرا، از جمله دلایلی است که جبل‌الطارق را در رده مناطقی قرار داده که نقشی فراتر از اندازه جغرافیایی خود در بازار رمزارز ایفا می‌کنند.
۵. مالت؛ جزیره بلاکچین اروپا
در مدیترانه، مالت با تصویب سه قانون کلیدی در سال ۲۰۱۸، به «جزیره بلاکچین» شهرت یافت. این کشور یکی از نخستین‌ها در جهان بود که نظام حقوقی کامل و اختصاصی برای دارایی‌های دیجیتال ایجاد کرد. نزدیکی به اتحادیه اروپا، دسترسی به بازار مشترک و مشوق‌های مالیاتی، مالت را به پایگاه مهمی برای صرافی‌ها و پروژه‌های اروپایی بدل کرده است.
۶. سریلانکا؛ ستاره نوظهور آسیا
در جنوب آسیا، سریلانکا به‌تازگی وارد میدان شده و با جامعه‌ای جوان و تحصیل‌کرده در حوزه فناوری اطلاعات، به‌ویژه بلاکچین و هوش مصنوعی، به‌سرعت در حال تبدیل شدن به مقصدی نوظهور است. بحران‌های اقتصادی اخیر باعث شد مردم بیشتر به سمت رمزارزها بروند و این امر به شکل‌گیری بازار محلی پویایی کمک کرده است. هرچند هنوز چارچوب قانونی منسجم و کاملی ندارد، اما وضع مالیات بر سود سرمایه و سیگنال‌های مثبت دولت نشان می‌دهد که سریلانکا قصد دارد در آینده نزدیک جایگاه جدی‌تری در این عرصه پیدا کند.
۷. چین؛ بازگشت به صحنه جهانی
و در نهایت، هنگ‌کنگ پس از دوره‌ای از سردرگمی، بار دیگر با قوانین شفاف و چارچوب مجوزدهی جدید به صحنه برگشته است. دولت این منطقه به‌طور فعال از توکن‌سازی و ETFهای مبتنی بر بیتکوین و اتریوم حمایت می‌کند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که بازار کریپتوی هنگ‌کنگ در سال‌های آینده به صدها میلیون دلار درآمد خواهد رسید و موقعیت استراتژیک آن در کنار چین، این شهر را به دروازه‌ای مهم برای جریان سرمایه در آسیا تبدیل کرده است.
جمع‌بندی: اقتصاد دیجیتال و بازتعریف قدرت جهانی
ورود به اقتصاد دیجیتال و کریپتو امروز فراتر از یک تحول اقتصادی ساده است و به یک رقابت ژئوپولوتیک بین‌المللی تبدیل شده است. وزن اقتصاد جهانی با پاشنی اقتصاد دیجیتال به سمت شرق در حال حرکت است و کشورها تلاش می‌کنند نه‌فقط سرمایه و استعداد جذب کنند، بلکه با تعیین استانداردهای بین‌المللی و هدایت جریان‌های مالی، نقش محوری در حکمرانی اقتصاد آینده داشته باشند. تجربه سال‌های اخیر نشان داده موفقیت در این عرصه تنها به فناوری یا بازار داخلی محدود نمی‌شود؛ بلکه ترکیب شفافیت قانونی، سیاست‌های مالیاتی رقابتی و حمایت عملی از نوآوری است که یک منطقه را به مرکز جهانی اقتصاد دیجیتال و کریپتو تبدیل می‌کند. ایران نیز با تقویت اکوسیستم کریپتو داخلی می‌تواند این فرصت را از دست ندهد و بخشی از این رقابت جهانی باشد.
در نهایت، آنچه در ظاهر «رقابت بر سر کریپتو» به نظر می‌رسد، در واقع بخشی از چینش مجدد نظم اقتصادی جهان است؛ نظمی که تعیین خواهد کرد کدام کشورها در اقتصاد قرن بیست‌ویکم دست بالا را خواهند داشت.